Dư luận quốc tế đã không còn tập trung vào cuộc khủng hoảng chậm dãi tại Biển Đông trong suốt năm 2017, nhưng không có nghĩa tình hình trên biển trở nên ổn định. Mặc dù theo đuổi phương thức tiếp cận mang tính ngoại giao đối với các quốc gia láng giềng ở Đông Nam Á, Bắc Kinh vẫn tiếp tục các hoạt động xây dựng đáng chú ý trên các tiền đồn lưỡng dụng của mình ở Quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Đến đầu năm 2016, Trung Quốc đã hoàn tất nạo vét và lấp đất để xây dựng bảy hòn đảo mới của mình ở Trường Sa và tính đến giữa năm 2017, nước này có vẻ đã ngừng các hoạt động đó để mở rộng các đảo nhỏ ở Quần đảo Hoàng Sa. Tuy nhiên, Bắc Kinh vẫn nỗ lực đẩy mạnh giai đoạn xây dựng tiếp theo—thi công những cơ sở hạ tầng cần thiết để vận hành hoàn chỉnh các căn cứ không quân và hải quân ở những tiền đồn lớn hơn.
AMTI đã xác định được tất cả các cơ sở hạ tầng cố định mà Trung Quốc đã hoàn thành hoặc khởi công kể từ đầu năm nay. Trong đó có các công trình bao gồm từ khu chứa ngầm và các tòa nhà hành chính cho đến dải rađa và cảm biến. Các cơ sở hạ tầng này chiếm khoảng 72 mẫu đất hay 290.000 mét vuông trong số nhà đất mới ở Đá Chữ Thập, Đá Su Bi và Đá Vành Khăn ở Quần đảo Trường Sa và Đảo Bắc, Đảo Cây và Đảo Tri Tôn ở Quần đảo Hoàng Sa. Các cơ sở nói trên không bao gồm các công trình tạm thời như công-te-nơ nhà chứa hay nhà máy xi măng, hoặc các dự án khác như rải đất và trồng cỏ ở các tiền đồn mới.
Đá Chữ Thập
Đá Chữ Thập là nơi diễn ra nhiều hoạt động thi công nhất trong suốt năm 2017 với việc xây dựng những tòa nhà chiếm diện tích 27 mẫu đất, hay khoảng 110.000 mét vuông. Trong đó có hoạt động xây dựng đã được AMTI ghi chép trước đây, bao gồm: hoàn thành những nhà chứa máy bay lớn hơn dọc theo đường băng, xây dựng các công trình ngầm lớn ở phía Nam hòn đảo có thể dùng để chứa đạn dược hoặc các nhu yếu phẩm khác, dải cảm biến/liên lạc ở phía Đông Nam hòn đảo, nhiều cơ sở hạ tầng liên lạc/rađa trải rộng khắp đảo, các nhà chứa kiên cố dành cho bệ phóng tên lửa ở phía Nam.
Các hầm ngầm lớn mà AMTI xác định đầu năm nay là có khả năng dùng để chứa đạn dược và các cơ sở chứa khác đã được hoàn thành và nằm hoàn toàn dưới lòng đất. Những hầm này nối với các công trình ngầm được xây dựng trước đó trên đảo, trong đó có nơi trữ nhiên liệu và nước.
Ngoài công cuộc xây dựng đã xác định trước đó ở Đá Chữ Thập, Trung Quốc đã xây dựng một công trình có vẻ là dải rađa cao tần ở phía Bắc hòn đảo trong vài tháng qua. Công trình này bao gồm một khu vực có các trụ thẳng đứng, tương tự với những trụ đã dựng ở Đá Châu Viên vào năm 2015. Rađa cao tầng này được xây dựng bên cạnh dải cảm biến/liên lạc lớn được hoàn thành trước đó trong năm qua (khu vực vòm rađa trong hình ảnh bên dưới).
Đá Su Bi
Đá Su Bi cũng trải qua hoạt động xây dựng đáng kể vào năm 2017 với việc thi công các tòa nhà chiếm diện tích khoảng 24 mẫu đất hay 95.000 mét vuông. Trong đó có các cơ sở chứa ngầm giống với tại Đá Chữ Thập, cũng như các cơ sở đã xác định trước đó như nhà chứa máy bay, nhà chứa tên lửa, cơ sở hạ tầng liên lạc/rađa và dải rađa “chuồng voi” cao tầng để phục vụ tình báo tín hiệu tại đầu Tây Nam của hòn đảo.
Như ở Đá Chữ Thập, các hầm chứa mới ở Đá Su Bi đã được hoàn thành và che phủ trong vài tháng trước. Các hầm chứa này nối với những công trình ngầm khác trên đảo, trong đó có các cơ sở chứa lớn ở phía Bắc.
Trung Quốc cũng đã chuẩn bị sẵn sàng để tăng cường đáng kể khả năng tình báo tín hiệu và rađa tại Đá Su Bi. Kể từ giữa năm, nước này đã xây dựng một công trình trông giống như một “chuồng voi” thứ hai cách “chuồng voi” thứ nhất chưa đến 500 mét về phía Tây, cũng như một dải vòm rađa ở phía Nam của tiền đồn có vẻ tương tự với (nếu nhỏ hơn) dải vòm rađa ở Đá Chữ Thập.
Đá Vành Khăn
Hoạt động thi công trong năm nay đã được tiến hành đối với các tòa nhà chiếm diện tích 17 mẫu đất hay 68.500 mét vuông của Đá Vành Khăn. Như ở Đá Chữ Thập và Đá Su Bi, hoạt động thi công này bao gồm nhà chứa ngầm dành cho đạn dược và các nhu yếu phẩm khác, hoàn thành nhà chứa máy bay và nhà chứa tên lửa, cũng như các dải liên lạc và rađa mới.
Các hầm chứa mới ở Đá Vành Khăn đã được hoàn thành trong vài tháng trước và được chôn ngầm, nối với các công trình ngầm đã xây dựng trước đó ở phía Bắc.
Ngoài các công trình đã xác định trước đó, Trung Quốc đã bắt đầu thi công dải liên lạc/rađa mới ở phía Bắc tiền đồn.
Trung Quốc đã tiếp tục quá trình xây dựng, mặc dù trên quy mô nhỏ hơn, tại các cơ sở của mình ở Quần đảo Hoàng Sa. Hoạt động đáng kể nhất của quá trình xây dựng này trong năm 2017 diễn ra tại Đảo Bắc, Đảo Cây và Đảo Tri Tôn.
Đảo Cây
Như Đảo Bắc, hoạt động nạo vét và cải tạo ở Đảo Cây đã tiếp tục đến tận giữa năm 2017. Tổng cộng, Trung Quốc đã xây dựng cơ sở hạ tầng chiếm diện tích khoảng 1,7 mẫu đất hay 6.800 mét vuông trên hòn đảo. Trong đó có một sân bay trực thăng mới bên cạnh cảng và các mảng pin mặt trời cùng với một cặp tua-bin gió ở bờ phía Bắc hòn đảo.
Đảo Bắc
Trước đó, Trung Quốc đã nỗ lực nối Đảo Bắc với Đảo Trung gần đó nhưng phải từ bỏ dự án này sau khi cây cầu đất liền mà nước này xây dựng bị bão phá hủy vào tháng 10 năm 2016. Đầu năm nay, Trung Quốc đã xây dựng tường chắn quanh phần đất cải tạo còn lại ở phía Nam Đảo Bắc và một tòa nhà hành chính lớn trên thực thể này.
Đảo Tri Tôn
Năm nay Trung Quốc đã hoàn thành một vài công trình trên Đảo Tri Tôn, trong đó có hai tòa tháp rađa lớn có vai trò đặc biệt quan trọng vì Đảo Tri Tôn là đảo nằm xa nhất về phía Tây Bắc của Quần đảo Hoàng Sa và các vùng biển quanh đảo này là nơi diễn ra một vài vụ việc gần đây giữa Trung Quốc và Việt Nam, cũng như nhiều hoạt động tự do hàng hải của Hoa Kỳ.
Đảo Phú Lâm
Đảo Phú Lâm là trụ sở hành chính và quân sự của Trung Quốc ở Biển Đông. Các hoạt động phát triển ở Đảo Phú Lâm thường là tiền đề cho những hoạt động ở Đá Chữ Thập, Đá Su Bi và Đá Vành Khăn ở Quần đảo Trường Sa. Không có hoạt động thi công mới đáng kể tại đảo này trong năm nay, nhưng hai hoạt động triển khai không quân lần đầu tiên cho thấy sẽ có diễn biến xảy ra tại ba căn cứ không quân trên Quần đảo Trường Sa ở khu vực xa hơn về phía Nam.
Thứ nhất, vào cuối tháng 10, quân đội Trung Quốc đã công bố những hình ảnh cho thấy các máy bay chiến đấu J-11B của Không quân Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc được triển khai đến Đảo Phú Lâm để tập trận. Đây là lần đầu tiên máy bay J-11 được triển khai tới Đảo Phú Lâm. Trong các hoạt động triển khai trước đây đến đảo này có máy bay J-10 kém tiên tiến hơn của Hải quân Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc, AMTI đã dùng đây là cơ sở—có lẽ thấp hơn quá nhiều so với thực tế—để ước tính khả năng khoe diễn sức mạnh của Trung Quốc từ các cơ sở của nước này ở Biển Đông.
Sau đó, vào ngày 15 tháng 11, AMTI đã phát hiện một số máy bay lớn có vẻ là máy bay vận tải Y-8. Trong số đó, một vài máy bay với tính năng đặc biệt có thể thu thập thông tin tình báo điện tử. Trước đó, AMTI đã nhận thấy các nhà chứa máy bay lớn hơn được xây dựng tại mỗi căn cứ quân sự ở Quần đảo Trường Sa có thể chứa được máy bay Y-8, điều này cho thấy sự hiện diện của các máy bay này ở Đảo Phú Lâm có thể là dấu hiệu cho những diễn biến sẽ xảy ra trong tương lai.
